مرحبا اے بلبلِ باغ کہن

مرحبا اے بلبلِ باغ کہن

از گل رعنا بگو با ما سخن

مرحبا اے قاصدِ طیار ما

میدہی ہر دم خبر از یار ما

مرحبا اے ہد ہد فرخندہ فال

مرحبا اے طوطیِ شکر مقال

درزماں ہفت آسماں را طے کنی

مرکبِ حرص و ہوا را پے کنی

دمبدم روشن کنی در دل چراغ

ہر نفس از عشق سازی سینہ داغ

از تو روشن گشت فانوسِ تنم

از تو حاصل شد مرا وصلِ صنم

مرحبا اے رہنمائے راہِ دیں

از تو روشن شد مرا چشمِ یقیں

یافت قالب طینت پاکی زتو

زد پریشاں آدمِ خاکی زتو

مرحبا اے فیض بخشِ کائنات

یافت ترکیب از وجودِ تو حیات

غرق بودی در محیطِ ذات پاک

از تو روشن شد چرا ایں تیرہ خاک

اے کہ بودی در حریم لامکاں

چوں جدا گشتی بگو ،را زِنہاں

پاک بودی در حریم کبریا

از چہ پیدا شد ترا حرص و ہوا

خوش خرامیدی تو از کتمِ عدم

خوش نہادی بر سرِ ہستی قدم

گاہ در دوزخ روی سازی مقام

گاہ در جنت روی اے خوش خرام

گہہ کنی جلوہ در اقلیمِ فنا

گہہ روی در عالمِ ملکِ بقا

جانِ من بامن بگو اسرار خویش

چشمِ دل روشن کن از دیدار خویش

آفریدہ حق ترا از جنسِ جاں

از تو افتا دست شوراند رجہاں

باز گو با ماسخن اے اہلِ راز

ازحقیقت غلغل افگن در مجاز

خاک افشان برسر نفسِ لعیں

چشمِ دل روشن کن از نورِ یقیں

ہمچو آئینہ نما عکسِ نگار

تا نماند جلوۂ رخسارِ یار

صاف کن آئینۂ دل از غبار

آتشے زن در دل ایں بے قرار

رہ نما اے ہادیِ نور ہدیٰ

زانکہ ہستی در حقیقت رہ نما

گرنہ گردی طالباں را دستگیر

طالبان ہر گز نگیر ند دستِ پیر

از تو روشن کوکبِ ایمانِ من

پردہا بردار از رخ جانِ من

در سخن شد عندلیب بانوا

گفت بشنو تابگویم راز ہا

آفریدہ حق مرا از نور ذات

تا شناسم ذات اورا از صفات

بودہ ام در باغِ وحدت بے نشاں

چوں بکثرت آمدم گشتم عیاں

ہیچ میدانی پسِ ایں پردہ کیست

نغمۂ و چنگ ورباب و عود چیست

دید حسنِ خویش با چشمِ شہود

خود تجلی کرد در ملکِ وجود

امر ربم روح کردہ نام ما

کردہ پُر ساقیِ وحدت جامِ ما

عشق بازی می کنم با او مدام

یافت آدم از طفیل عشق کام

تافت بر ہر ذرہ خورشیدِ کمال

گشت پیدا از جمال او جلال

آنکہ او از قہر حق گشتہ پلید

ہمچو شیطاں روئے بہبودی ندید

ہر کہ او شد آفریدہ از جمال

باز یا بدراہ در بزمِ وصال

آنچہ در روزِ ازل رفتہ قلم

حک نگرد د بعد ازاں حرفِ رقم

زہد و تقویٰ چیست اے مردِ فقیر

لا طمع بودن ز سلطان و امیر

بہر آب و ناں نہ گردی در بدر

آبروئے خود نہ ریزی بہرِ زر

ترک سازی صحبتِ اہل دول

گوشہ گیری تا نیفتی در خلل

بر درِ سلطان مرو،رویش مبیں

گنج قاروں گردہد سویش مبیں

گر بفاقہ جاں بر آید از قفس

چوں مگس دستت مزن برنانِ کس

تلخ بہِ جلاب شیریں را مچش

پیش دُو ناں بہرِ ناں خواری مکش

برسرِ خوانِ قناعت دست زن

تانباشد دست برفرماں شکن

باش در کنجِ قناعت سرنگوں

پامنہ از گوشۂ عزلت بروں

پشتِ پازن تخت کیکاؤس را

سر بدہ از کف مدہ ناموس را

گربدست آید ترا گنجِ نقود

ور نداری ہمت عالی چہ سود

الحذر از حبِ دنیا الحذر

بہرِ نان و زر مخو رخونِ جگر

ممسکان ہرگز نمی بینند بہی

زانکہ حبیب ہمتش دار ندتہی

آبرو ریزند بہر سیم و زر

ممسکاں را مثلِ گاؤ و خر شمر

مردکم ہمت حقیرست در نظر

خوارباشد گربود باصد ہنر

خلق گردد رام او بادلبری

سرفراز دبر سپہر چنبری

ہر کہ عالی ہمت ست و با سخا

عفو گرداند گنا ہا نش خدا

زہد و تقویٰ چیست اے مردِ فقیر

لا طمع بودن ز سلطان و امیر

زہد و تقویٰ نیست ایں کز بہر خلق

صوفیٔ باشی و پوشی کہنہ دلق

شانۂ و مسواک و تسبیح ریا

جبۂ و دستارو قلب بے صفا

پیش و پس گردد مرید نا خلف

چوں خرِابلہ پے آب و علف

چوں بہ بینی چند کس بیہودہ گرد

خویش را گوئی منم مردانہ مرد

دام اندازی برائے مرد و زن

خویش را گوئی منم شیخ زمن

وعظ گوئی خود نیاری در عمل

چشم پوشی ہمچو شیطانِ دغل

مکر و تلبیس و ریا کارت بود

ہر نفس شیطاں ترا یارت بود

چوں شوی استادہ از بہرِ نماز

دل بود در گاو و خراے حیلہ ساز

آں نمازِ تو شود آخر تباہ

فکرِ باطل ہا کند رویت سیاہ

چوں در ایمانت فتد آخرِ قصور

ہاں چرا خوانی نماز اے بے شعور

بر مصلیٰ چوں نشینی قبلہ رو

چشم پوشی دل بود جائے گرو

خادماں گویند ایں شیخ زماں

چشم پوشیدست از خلق و جہاں

شیخ را لاہوت باشد منزلش

شد فنا ذاتِ بقا شد حاصلش

ایں خوشامد گوئی چندیں ابلہاں

رہز نانند رہزنانند رہزناں

ازستایش خویشتن را گم مکن

عیب خود بیں عیب بر مردم مکن

اے گرفتار آمدی در بند نفس

نفس کافر را بکش بشکن قفس

تاکنی پرواز سوئے اصل خویش

جاکنی در آشیانِ وصلِ خویش

چند باشی از مکانِ خود جدا

چند گردی در بدراے بے حیا

خود بدہ انصاف اے اہلِ دغل

دل پرست از مکر و مصحف در بغل

باتو ہمراز ست شیطاں دمبدم

کے شوی در راہِ حق ثابت قدم

حب دنیا رشتہ زنار تست

سدرہ ریش ذقن دستار تست

دل نشد ہر گز خلاص از حرص و آز

گہ نکردی از حضور دل نماز

از تضرع سرنسودی بر زمیں

کوری و بینا نشد چشمِ یقیں

می کنی طاعت تو از بہرِ ریا

گہ نکردی سجدہ از بہر خدا

تا بداند خلق مرد اولیا ست

متقی پرہیزگار و پارسا ست

صوفیم گوئی نداری سینہ صاف

از کرامتہائے خود شیخا ملاف

نفسِ کافر کیش داری در کمیں

بہرِ شہرت می نشینی اے لعیں

می کشائی دست از بہرِ دعا

مزد خواہی از عبادات ریا

می کنی از مکر عالم را مطیع

می دہی تسکیں منم فردا شفیع

شیخ می گوئی و تسبیہحے بدست

صدبتے داری نہاں ا ی بت پرست

یک دلے داری درانں صد آرزوست

چاک دل از دستِ تو صد جا رفوست

اے رخت از بغض و کبر آراستہ

از نفاق و از حسد پیراستہ

اے بجہل آراستہ زشت و پلید

خویش را گوئی منم چوں بایزید

از تکبر می کنی ہر سو نظر

خویش را گوئی کہ ہستم باخبر

بت پرستی می کنی ہم بت گری

شد دلت رشک بتانِ آزری

بت شکن برہم بزن بت خانہ را

چوں خلیل اللہ بنا کن خانہ را

چند مغرور ی تو بر اصل و نسب

از تکبر دور باش اے بے ادب

پیر گشتی صد ہوس داری بدل

جاہلی چوں خر فرد مانی بگل

آرزو ہائے تو ہر گز کم نشد

قامت حرص و ہوایت خم نشد

دل چو آلودست از حرص و ہوا

کے شود مکشوف اسرارِ خدا

صد تمنا در دلست اے بو الفضول

کے کند نور خدا در دل نزول

دین و دنیا ہر دو کے آید بدست

ایں فضولیہا مکن اے خود پرست

بر تو قسمت میر سدا ے بے خبر

پس چرا قانع نہ ای برخشک و تر

حرص ِتودلقِ قناعت پارہ کرد

نفس امارہ ترا آوارہ کرد

ہست دنیا پیرزال و پر فریب

می کند پیر و جواں رانا شکیب

عارفان دادند او را صد طلاق

ہر کہ عاشق شد بر او گشت عاق

ا

ایں سخن در گوش داری اے جواں

مولوی گفتہ زروئے امتحاں

ہم خدا خواہی وہم دنیائے دوں

ایں خیالست و محالست و جنوں

بہرِ دیں دل کند از دنیا علی

آں علی شد والی ملکِ نبی

آں وصی مصطفیٰ شیرِ خدا

آں علی، زوجِ بتول پارسا

زال دنیا را چناں زدپشت پا

تا نیاید در نکاحِ اولیا

بہر دنیا آں یزید نا خلف

دین خود کردہ براے او تلف

زال دنیا چوں در آمد در نکاح

کرد بر خود خونِ آں سید مباح

داد یاری ہمچو کس را پیر زال

کرد اورا در دو عالم پائمال

چوں خوری پس خوردۂ خوان یزید

تلخ گرداں کام از نانِ یزید

گر بر افتد پردہ از روئے مجاز

نفرتے گیری ز زالِ حیلہ ساز

زشت روئے او چو آید در نظر

از خدا خواہی اماں اے بے خبر

آتشے از دور چوں گلشن بود

در حقیقت سر بسر گلخن بود

نخوت آرد مر ترا مال و منال

گر نداری از تہی دستی منال

نیست رحمے در دلِ اہل دول

شیوۂ اہل دول باشد دغل

اہلِ دنیا بہر سیم و مال و زر

گر بدست آید خورند خونِ جگر

آں شنیدی کز برائے عزہ و جاہ

بے گنہ کردند یوسف را بچاہ

از حسد بےرحمیِ اخواں ببیں

حالِ زار یوسفِ کنعاں ببیں

برسرت باشد ترا گر تاجِ زر

کس نیاید از تکبر در نظر

بلکہ روتابی چوں نمرود از خدا

گم کنی خود را نترسی از جزا

حرص افزوں می شود از مال و زر

قطع گرد د حبِ فرزند و پدر

پادشاہاں را ببیں کز بہرِ مال

خونِ اخوان و پدرر دانند حلال

پیچ جادیدی گدائے بینوا

روبگرداند چو فرعون از خدا

دولت آر دکبر را بےدیں کند

نفسِ کافر کفر را تلقیں کند

دوستانِ حق کہ بیزارند ازو

چیست حکمت ہیچ می دانی درو

حبِ دنیا چوں کند بر دل نگاہ

دل چو خارا گرددش سخت و سیاہ

کور گردد روشن چشمِ یقیں

بستہ گردد بعد ازاں در ہائے دیں

بہرِ طاعت لقمۂ باید حلال

تا نیفزاید ترا رنج و ملال

لقمۂ شبہہ چو افتد در شکم

قوت او می کند سر رشتہ کم

چوں بخواہی لقمۂ ناداں ز آز

نفس گرداند دہانِ حرص باز

بر تو یابد دست گر ایں حیلہ ساز

دست بہرِ ظلم گرداند در از

چشم شہوت چوں کشاید آں لعیں

کور گردد دیدۂ اہلِ یقیں

چوں تکبر مر ترا رسوا کند

شہوتِ حرص و ہوا پیدا کند

پس نیاید کارِ تو علم و عمل

از دغل افتد در ایمانت خلل

نفسِ کافر تابود ہمراہِ تو

آتشِ دوزخ بود جاں کاہِ تو

گر تو مردی نفس کافر را بکش

ورنداری دسترس بنشیں خمش

گر نداری ہمتِ مردان ِدیں

چوں زناں رو در پس پردہ نشیں

گر زدستِ تو نیاید کارِ مرد

ہمچو ہیزاں در پس مردان مگرد

اے مخنث نے تو مردی نے توزن

مثلِ شیطاں راہ مرداں را مزن

مرد باید تا نہد بر نفسِ پا

بگذرد از شہوتِ حرص و ہوا

دستِ ہمت را برا فراز د بلند

نفس را چوں صید آرد در کمند

دست راکوتا ہ سازد از ہوس

بشکند با جنگِ ہمت ایں قفس

گر خوری یک لقمہ از وجہِ حلال

نور تابد بردل از مہرِ کمال

گرشوی از لقمۂ شبہہ نفیر

نفس را سازی بفضلِ حق اسیر

دل شود روشن ز نور آئینہ وار

پر تو اندازد در آئینہ نگار

چوں کشائی چشم اے اہل یقیں

ہر طرف تاباں جمالِ یار بیں

یار را می بیں تو در ہر آئینہ

سوز و ساز اوست در ہر طنطنہ

ہر چہ آید در نظر از خیر و شر

جملہ ذاتِ حق بود اے بے خبر

اوست در ارض و سماو لامکاں

اوست در ہر ذرہ پیدا و نہاں

پاس دار انفاس اے اہلِ خرد

تا ترا ایں قافلہ منزل بَرد

اوست پیدا او نہاں و آشکار

جلوہ ہا کر دست در ہر شے نگار

ہوش در دم داراے مردِ خدا

یک نفس یک دم مباش از حق جدا

نفی گرداں از دل خود ما سوا

تا نہ گنجد در دلت غیر از خدا

رنگِ دل از صیقل لا پاک کن

سینہ با تیغِ محبت چاک کن

اسم ذات او چو بردل نقش بست

سکۂ ضرب محبت خوش نشست

گشت چوں بر نقشِ دل نقش الہ

غیر نقش اللہ را اے دل مخواہ

چوں شوی فانی تو از ذکرِ خدا

راہ یابی در حریم کبریا

چوں بمانی با خدا یابی وصال

خویش را گم ساز اے صاحب کمال

ہر کہ شد در بحرِ عرفاں آشنا

ذرہ ذرہ قطرہ داند از خدا

آب دریا چوں زند موجِ دگر

در حقیقت آب باشد جلوہ گر

نفس آب و چوں حبا بست جسم تو

آب چوں گردی نماند جسم تو

چوں الف در لام می گردد نہاں

خویش را گم ساز تا گردد عیاں

گشت واصل چوں بدریا آب جو

آب جو را باز از دریا مجو

تا توئی کے یار گردد یارِ تو

چوں نباشی یار باشد یارِ تو

مولوی فرمود در نظم ایں بیاں

برتو گردد روشن اسرارِ نہاں

تو مباش اصلا کمال اینست و بس

تو در و گم شو وصال اینست و بس

بشنو از من گر تو ہستی ہوشیار

باتو گویم ایں سخن را گوش دار

ہر کہ ایں پندا زمنِ عاشق شنید

بے شک اندر محفلِ جاناں رسید

ہر کہ او از خویشتن بیزار گشت

بے شک آنکس محرمِ اسررا گشت

ہر کہ او سر باخت اندر کوئے او

بنگر د صد بار جاناں سوئے او

یک نگاہے گر کند سویم نگار

جاں چہ باشد گر بود صد جاں نثار

عاشقِ دیوانۂ و سر گشتہ ایم

یار جویاں گردِ ہر، در گشتہ ایم

ہر گہہ بوئے بشنوم از بوئے او

مست رفتم بے خبر در کوے او

سنبل از گیسوئے او شد تابدار

لالہ از رخسار او شد داغدار

صد زباں در وصف او سوسن کشید

غنچہ باصد شوق پیراہن در ید

نرگس بیمار چشم از سر کشاد

جام زریں بر کف زریں نہاد

نخل سر و از قامت زیبائے او

سبز و خرم گشت سرتا پائے او

بلبل و قمری بہ بستاں نوحہ گر

ہریکے بانطق و اقرار دگر

ہر طرف بر خاست ازوے ہائے و ہوئے

برزباں دارند ازوے گفتگوئے

ایں شنیدم نغمۂ چنگ و رباب

سینہ بریاں شد زسوز دل کباب

مطرب از شوقِ طرب چوں ساز کرد

ایں ترانہ را بسوز آغاز کرد

یار را می بیں تو در ہر آئینہ

سوز و ساز اوست در ہر طنطنہ

ہر چہ بینی در حقیقت جملہ اوست

شمع و گل پروانہ بلبل ہم ازوست

ہرچہ آید در نظر از جز و کل

بوم صحرا بلبل بستاں و گل

عارفاں را نقش چہ زیبا چہ زشت

صورت ہر نیک و بدرا خود نوشت

مرغ و ماہی مار و مور شیر ببر

چشمۂ حیواں و باراں برق وا بر

سنگ خارا لعل و یاقوت و گہر

ظلمت شب تیرہ نور ِماہ و خور

ہر چہ باشد آب و آتش باد و خاک

جملہ را مخلوق کرد از صنع پاک

قادرے کو آفریدہ قطرہ آب

نقش بستہ در صدف در ِّخوش آب

گوہرِ جاں مطلع انوار اوست

معدن جاں مخزن اسرراوست

یار در تو، پس چرائی بے خبر

یار در خود تو چہ گردی در بدر

اے گرفتاری بہ بند نام و ننگ

شیشۂ ناموس را بشکن بسنگ

اوست پیدا در تو، تو از خویش گم

مرگ آید ناگہاں گوید کہ قم

ناگہاں بر خیزی افتی در مغاک

روز محشر منفعل خیزی زخاک

ناگہہ از گورت بر آید ایں صدا

حسرتا وا حسرتا وا حسرتا

حیف باشد ہمچو نا بینا روی

کور و کر برخیزی و رسوا شوی

اے خلیفہ زادۂ بس نابکار

تابکے بیگانہ گردی ہوش دار

رحم کن بر حال خود اے بوالہوس

باز گردد توبہ کن در ہر نفس

باخدا ہر دم ہمی گوئی دروغ

از دروغِ تو چہ افزا ید فروغ

ہر زماںگوئی کہ من توبہ کنم

بیخ اغیار از دلِ خود بر کنم

چوں شود فرد ا،ز سر گیرم کار

دل زخارِ عشق او سازم فگار

روئے دل شویم ز آب توبہ باز

با وضوئے خونِ دل سازم نماز

گوشِ نفشِ خویش را مالش دہم

از ہوا و ہستی خود وارہم

عہد و پیماں بشکنی چوں شب شود

دل پئے جویائے ایں مطلب شود

بگذرم از ہرچہ باشد کم و بیش

دل بشواز مکرباطلہائے خویش

ساقی مہ رو شراب لعل ناب

مطرب و دلبر و آہنگِ رباب

شاہد خورشید روئے تند خوئے

دلبرِ غارت گر گردیں عشوہ جوئے

گر بدست آید در آغوشش کشی

شربت ہر تلخ و شیریں را چشتی

گرشود موجود اسبابِ طرب

صرفِ بیباکی کنی اوقاتِ شب

ورنہ باشد ایں میسر اے گدا

تا سحر باشی دریں غم مبتلا

گر نیابی دست خونِ دل خوری

عصمتِ بی بی بودبے چادری

چوں نداری شرم اے پیماں شکن

باز می خواہی مرادِ خویشتن

عمر با خامی طبع سرمی زنی

بلکہ از ابلیسِ ملعوں کمتری

نفسِ بد کردار تو چوں سگ پلید

دست ایمانت بدنداں پس گزید

شہوت و خواب و خورش داری مدام

از عبادت کاہلی و نا تمام

جہل خروارے تو اے بیہودہ گرد

انچہ تو کردی گہے شیطاں نکرد

یافت تعلیم از تو شیطان مکر و ریو

از تو آموز ند بازی طفل و دیو

مکر و تلبیس از تو شیطاں می خورد

ہر زماں صد بستہ بستہ می برد

نفس کافر تا بود ہمراہ تو

آتشِ دوزخ بود جاں کاہِ تو

جیفۂ مردار داری سرنوشت

سگ صفت زاں داری اے آدم سرشت

بہر لقمہ اے سگِ مردار خو

می دوی صحرا بصحرا کو بکو

خوار می گردی زبہر آب و ناں

درپئے سگ تا بکے باشی دواں

ہمرہاں رفتند و بے کس ماندہ ای

ہمچوں لنگا لنگ واپس ماندہ ای

فکر رفتن کن کہ می آید پلنگ

تابکے بنشینی اے مغلوب و لنگ

خواب چوں آید ترا اے بے حیا

چوں پلنگِ مرگ داری در قفا

باش کز بہرِ عدم خیزد نہنگ

تا قیامت خسپی اندر گورِ تنگ

تا ترا فرصت بود کارے بساز

اسپ تازی زیں کن و تازی بباز

روکہ در ملکِ بقا سلطان شوی

ناظر و منظور آں جاناں شوی

عاشقان را تاج شاہی برسرست

ساقیاہر دم لبالب ساغرست

ہر کہ اواز کید نفس خویش رست

عاقبت بر کرسی مقصد نشست

اے شرف نشیندۂ سالک چہ گفت

گریہ کرد ایں بیت را باسوز گفت

چشم بندوگوش بند و لب ببند

گر نہ بینی سر حق برما بخند

زہد و تقویٰ نیست اے اہل جنوں

بہر شہرت می کنی خو د را نگوں

سرکنی پائیں و بالا پاکنی

از ریاضت خلق را شیدا کنی

ہمچو مجنوں عشق داری در مجاز

ہمچو لیلیٰ رخ نمائی در نیاز

گاہ چوں شیریں کنی خونِ جگر

گہہ زنی چوں کوہکن تیشہ بسر

اے حقیقت داں گذر کن از مجاز

چند باشی در مقامِ حرص و آز

چند چینی لالۂ و نسریں و وَرد

چند بینی رنگِ سرخ و سبز و زرد

چند در کثرت نمائی خویش را

یک زماں در خانۂ وحدت بیا

آشنا شو آنچناں از یار خویش

تاکہ خو در اگم کنی از کارِ خویش

تاتوئی کے یار گردد یارِ تو

چوں نباشی یار باشد یارِ تو

یارب از سودائی ،خود دل ریش دار

زندہ را مردہ بعشقِ خویش دار

آں چناں باخود بگرداں آشنا

تانگر دم یک زماں از تو جدا

سوئے خویشم بَرکہ رہ گم کردہ ام

زندۂ جاوید گرداں مردہ ام

زندہ گرداں ایں دل پژ مردہ را

زندہ کن با عشق جاناں مردہ را

ہردلے کز عشق جانی یافتہ

تا ابد روحِ روانی یافتہ

بر دل ہر کس کہ نور عشق تافت

خویش را با جان جاناں زندہ یافت

اے خوش آں دل عشق بروے نقش بست

خاتمِ دل کَند و روئے نقش بست

دل کہ بر دلبر رسد از سازِ عشق

جاں کہ برجاناں دہد آوازِ عشق

دلربا از دلبری عشقت دہد

عشق کو تا جامۂ ہستی درد

عشق کو بے بال و بر طیراں کند

عشق کو در لا مکاں جولاں کند

عشق کو تا تاجِ سلطانی نہد

عشق کو ملک ِسلیمانی دہد

عشق کو تا چشم دل بینا کند

عشق کو تا سینہ پر سودا کند

عشق کو تا عقل را زائل کند

عشق کو تا عقل را کامل کند

عشق کو تا جام مدہوشی دہد

عشق باید تا فراموشی کند

عشق دہ تابے خبر ساز د مرا

یا وہ گو بے پاؤ سر سازد مرا

عشق باید تا دہد جامِ شراب

عشق ساز دساغر مے آفتاب

بادۂ عشق از غم جانانہ است

ہر کہ خورد از خویشتن بیگانہ است

عشق کو تا حالت مستاں دہد

عشق کو جام از کفِ جاناں دہد

اے خوش آں می کور ہا نداز خودی

صاف گرداند زنیکی و بدی

ہیچ می دانی کہ اصل عشق چیست

عشق را از حسنِ جاناں زند گیست

حسنِ جاناں چوں نظر در خویش کرد

گشت شیدا عشق را در پیش کرد

عشق چوں جبریل در معراجِ حسن

بر سر عاشق نہد صد تاجِ حسن

عاشق و معشوق گردند ہر دو یک

ہم توئی معشوق و عاشق نیست شک

اے کہ گشتی واقف از اسرارِ عشق

نہ قدم مردانہ اندر کارِ عشق

سر بر آور زیر پائے عشق نہ

بعد ازاں سر در ہوائے عشق نہ

عش بازی نیست کارِ بوالہوس

خام طبعاں را بدن ہمچوں مگس

گرکنی جاں را تو بر جاناں نثار

در عوض یک جاں دہد صد جاں نگار

کشتگانِ عشق را جانِ دگر

ہر زماں از غیب احسانِ دگر

ار توانی اے دلا در عشق کوش

ایں حکایت راز عاشق دار گوش

اے خنک جانے کہ خود را باختہ

سوختہ خود را و باحق ساختہ

خرم آں کس کو قمارِ عشق باخت

خویش را بسپر دو با جاناں بساخت

ہمت پروانہ بیں اے بے خبر

سوز چوں پروانہ تا یابی خبر

سوخت چوں پروانہ ہمرنگ دوست

گشت محرم چنگ زدبر چنگ دوست

در محبت تا نسوزی بال و پر

کے شوی ہمرنگ آتش سر بسر

سوز چوں پروانہ در جسم فقس

تاشوی با جان جاناں ہم نفس

زہد و تقویٰ چیست اے عالی جناب

برد بر مراد خود نگشتن کامیاب

یک زماں خوش دل نباشی در جہاں

وارہی فارغ شوی از این و آں

دل بدستِ غم چناں داری گرو

شادی عالم نیر زدینم ِجو

دل بود از ہر دو عالم بے نیاز

بگذر از روئے حقیقت از مجاز

اے دریغا عمر تو رفتہ بخواب

اندکے ماندست او را زود یاب

عمر تو باشد مثالِ آب جو

آب رفتہ باز کے آید بجو

در جہاں چوں چند روزی مہماں

ایں جہاں را بر مثال خواب داں

خلق را بیں لعبتان نقشِ آب

چشم چوں برہم زنی بینی خراب

ہر چہ می بینی بگرداب جہاں

چوں حباب از چشم تو گردو نہاں

غافلی از کرد ہائے خویشتن

نفس را با تیغِ لا گردن بزن

دل مکن از فکر با طلہا سیاہ

از خدا غیر از خدا دیگر مخواہ

چوں زبان گو یاست در تن مو بمو

مو بمو ذکرِ خدا را نیز گو

دل مدہ با دلبرانِ بے وفا

زانکہ دارند شیوۂ جور و جفا

از جہاں مہرو وفا معدوم شد

حالِ مردم یک بیک معلوم شد

آشنائیہا بر افتاد از جہاں

شرم شستہ شد زچشم مرد ماں

اے دریغا وضع نیکاں شد بدل

درد یار حلم افتادہ خلل

قحط افتادست در ملک سخا

خشک گشتہ مزرع مہرو وفا

تیغ ممسک شجرۂ احساں برید

ہم چو عنقا ہمت از عالم پرید

ہمتے رفتست از شاہ و گدا

منعماں گشتند گدائے بینوا

ہمتے برخاست از صاحب دلاں

دارم از دست زمانہ صد فغاں

ایں نشاں ہائے قیامت شد پدید

تاقیامت در جہاں گردد پدید

برکت از کشت و زراعت گشت کم

قامت جوو و سخاوت گشت خم

رحم از دلہائے مردم شد نہاں

سختیٔ پیدا شدہ بر مردماں

خلقِ نیکو شد زعالم نا پدید

طبعِ مردم سگ صفت گشتہ پلید

مہر گم شد از دلِ فرزند و زن

فتنہ برپا گشت از دیرِ کہن

چوں چناں بر خاست عالم گشت تنگ

دختراں باما دراں دارند جنگ

نیست مہرے درد دل ہر خاص و عام

پس میفگن خویش را در بندِ دام

چوں عدم شد دانۂ مہرو وفا

پس مرو در دام چوں مرغِ ہوا

بند بگسل دام را بر ہم بزن

آشیانِ حرص را آتش فگن

جز خدا کس نیست باتو مہرباں

دل مدہ غیر از خداوند جہاں

شکر نعمت کن کہ آن رب العباد

داد بر تو انچہ می بایست داد

چشم داد و گوش و بینی ہم زباں

بر تو روشن کرد اسرار نہاں

غافلی از یار خود اے بے خبر

چند باشی بے خبر چوں گاؤ خر

نیستی آگاہ از لطفِ خدا

ہمچو عاشق ہر زماں بیند ترا

مہرباں ہم شد چو معشوق ِمجاز

گربہ بیند جانبِ عاشق بناز

عاشقِ صادق کند جاں را فدا

مرحبا بر عاشقاں صد مرحبا

طالبی کو درپے جاناں رود

چشم گردد روئے جاناں بنگرد

گر ترا از عشق او باشد خبر

از تو مشتاقست او مشتاق تر

گر ترا چشم محبت وا شود

برتو آں معشوق خود شیدا شود

باتو نزد یکست آں جانِ جہاں

در تو چوں جانست آں جانان نہاں

چوں تو داری چشم احول بے بصر

کے در آید روئے جاناں در نطر

ایں حجاب از تست اے محجوب من

بےحجابست ورنہ آں محبوبِ من

پیش ِمردن میر اے نیکو ِسیَر

جاں بجاناں دہ زحالِ خود گذر

گر بمعشوقی تو از خود جان دہی

قالبِ خود را کنی از جاں تہی

در تو گردد جانِ جاناں جلوہ گر

خویش را باچشم ِمعشوقے نگر

عارفے گفتست از روئے عتاب

گوش کن چوں ایں معمائے بیاب

گر نداری شادیٔ از وصلِ یار

خیز برخود ماتم ہجراں بدار

اے شرف تاچند گردی دور دور

قطع منزلہا بکن اے بے قصور

چند پیمائی رہِ دور و دراز

چند رفتی از نشیبے بر فراز

یک قدم باشد حریم دوست بس

چند گردی بے خبر اے بوالہوس

منزل جاناں بود یک گام تو

بادۂ عرفاں بود در جامِ تو

ہر نفس در یادِ او گامے بزن

ہر زباں از عشق او جامے بزن

مولوی فرمود نشیندی مگر

سنگ، گرمی بود می کردی اثر

اے کماں از تیرہا پُر ساختہ

صید نزدیک ست و دور انداختہ

از کہ مہجوری و دوری اے فلاں

آہ از دستِ تو دارم صد فغاں

اے کماں تیر از ترازو دور تر

از چنیں صیدےبود مہجور تر

چشم دل بکشا جمال یار بیں

ہر طرف ہر سو،رخ ِدلدار بیں

چشم باید تابہ بیند روئے یار

جلوۂ کردست در ہر شے نگار

نیست پوشیدہ رخ ِدلدار تو

لیک ایں نقصست در ابصار ِتو

گرمیٔ کو در تو اے افسردہ دل

رفت ہمچوں خر فرو در آب وگل

درد مندے کو کہ در مانش نیافت

کو پریشانے کہ سامانش نیافت

کیست مشتاقے کہ باشد جاں بلب

از فراق او بود در تاب و تب

تابود ایں دیوِ نفست ہم نشیں

کے بود بینا ترا چشمِ یقیں

چوں تو مقدوری نداری فتح یاب

گریہ کن تا حشر بر حالِ خراب