اشارت بہ زنار - نشان خدمت آمد عقد زنار

اشارت بہ زنار

نظر کردم بدیدم اصل ہر کار

نشان خدمت آمد عقد زنار

نباشد اہل دانش را ماول

ز ہر چیزے مگر بر وضع اول

میاں بر بند چوں مرداں بہ مردی

در آ در زمرۂ اوفواً بعهدی

بہ رخش علم و چوگان عبادت

ز میداں در ربا گوئے سعادت

ترا از بحر ایں کار آفریدند

اگرچہ خلق بسیار آفریدند

پدر چوں علم و مادر ہست اعمال

بسان قرۃ العین است احوال

نباشد بے پدر انساں شکے نیست

مسیح اندر جہاں بیش از یکے نیست

رہا کن ترہات و شطح و طامات

خیال نور و اسباب کرامات

کرامات تو اندر حق پرستی است

جز آں کبر و ریا و عجب و ہستی است

دریں رہ چہ کاں بر باب فقر است

ہمہ اسباب استدراج و مکر است

ز ابلیس عین بے شہادت

شود صادر ہزاراں خرقۂ عادت

گہہ از دیوارت آید گاہی از بام

گہے در دل نشیند گہہ در اندام

ہمی داند ز تو احوال پنہاں

در آراد در تو کفر و فسق و عصیاں

شد ابلیست امام و در پسی تو

بدو لیکن بہ دین ہا کے رسے تو

کرامات تو گر در خود نمائی است

تو فرعونی و ایں دعویٰ خدائی است

کسے کو راست با حق آشنائی

نیاید ہرگز از وے خود نمائی

ہمہ روئے تو در خلقست زنہار

مکن خود را دریں علت گرفتار

چوں با عامہ نشینی مسخ کردی

چہ جائے مسخ یک رہ فسخ کردی

مبادا ہیچ با عامت سروکار

کہ از فطرت شوی ناگاہ نگوں سار

تلف کردی بہ ہر زا نازنیں عمر

نگوئی در چہ کارست ایں چنی عمر

بہ‌ جامعیت لقب کردند تشویش

خرے را پیشوا کردے زہے ریش

فتادہ سروری اکنوں بہ جہال

ازاں گشتند مردم جملہ بد حال

نگر دجال اعور تا چگونہ

فرستاد است در عالم نمونہ

نمونہ باز بیں اے مرد حساس

خر او را کہ نامش ہست جساس

خراں را بیں ہمہ در تنگ آں خر

شدہ از جہل پیش‌ آہنگ آں خر

چو خواجہ قصۂ آخر ز ما کرد

بہ چندیں جاں ازیں معنی بیاں کرد

ببیں اکنوں کہ کور و کر شباں شد

علوم دیں ہمہ بر آسماں شد

نہ ماند اندر میانہ رفق و آزرم

نمی دارد کسے از جاہلی شرم

ہمہ احوال عالم بازگون است

اگر تو عاقلی بنگر کہ چوں است

کسے کز باب لعن و طرد و مقت است

پدر نیکو بد اکنوں شیخ وقت است

خضر می کشت آں فرزند‌ طالح

کہ او را بد پدر با جسد صالح

کنوں با شیخ خود کردی تو اے خر

خرے را کز خری ہست از تو خر تر

چو او یعرف الہر من البر

چگونہ پاک گرداند تو را سر

اگر دارد نشان باب خود پور

چہ گویم چوں بود نور علیٰ نور

پسر کو نیک رای و نیک بخت است

چو میوہ زبدۂ سر درخت است

ولیکن شیخ دیں کے گردد آں کو

نداند نیک از بد بد از نیکو

مرید علم دیں آموختن بود

چراغ دیں ز نور افروختن بود

کسے از مردہ علم آموخت ہرگز

ز خاکستر چراغ افروخت ہرگز

مرا در دل ہمی گردد بہ دیں کار

بہ بندم بر میان خویش زنار

نہ زاں معنی کہ من شہرت نہ دارم

بلے دارم ولے زاں ہست عارم

شریکم چوں خسیس آمد دریں کار

خمولم بہتر از شہرت بصد بار

دگر‌ بارہ رسید الہامم از حق

کہ بر حکمت مگیر از ابلہی دق

اگر کناس نبود در ممالک

ہمہ خلق افتند اندر مہالک

بود جنیست آخر علت زم

چنیں آمد جہاں واللہ عالم

ولیک از صحبت نا اہل بگریز

عبادت خواہی از عادت بہ پرہیز

نہ گردد جمع عادت با عبادت

عبادت می کنی بہ گزر ز عادت