فارسی صوفی شاعری

تا دلم در طلب وصل تو از جاں برخاست
طوطی نطق من از درد فراقت گویاست

رومی

مثنوی

منعماں گشتند گدائے بینوا
ہمتے برخاست از صاحب دلاں

بو علی شاہ قلندر

فارسی کلام

خوش بخندید و پے بندہ نوازی برخاست
جامِ لبریز مئے ناب مراداد بدست

نا معلوم

غزل

تماشایِ درونِ پردہ دیدن برنمی تابد
نگہ در خوں نشست از دیدہ چوں برخاست حائلہا

عزیزؔ لکھنوی

فارسی کلام

بمجلس تا نشستی شعلۂ آتش ز دل برخاست
کبابِ عشق خود کردی بآخر خستہ جانے را

شاہ تقی راز بریلوی

کلام

محفل برخاست ہے پتنگے
رخصت شمعوں سے ہو رہے ہیں

امیر مینائی

فارسی صوفی شاعری

برخاست قیامت از وصالش
تاکے بامید در نشستن

رومی

صوفیوں کی حکایتیں

حکایت 20 - در اخلاق درویشان - گلستان سعدی

کس دو بارش ندیده در یک جای
راست چون بانگش از دهن برخاست

سعدی شیرازی

فارسی صوفی شاعری

فرو تاخت فرو تاخت شہنشاہ سواراں
زہے گرد زہے گرد کہ برخاست خدایا

رومی

فارسی کلام

ز خاک کوئے او گردے چو برخاست
بہشت و حور و رضواں آفریدند

کوہی بابا

فارسی صوفی شاعری

تا بہ گلزار جہاں سرو بلندت برخاست
ہر نہالے کہ نشاندند بستاں بنشست

امیر خسرو

نعت و منقبت

وے چوں از میاں برخاست وحدت جلوہ گر گردید
عیاں شد بر اولی الابصار سراللہ سراللہ

قادر بخش بیدلؔ

فارسی صوفی شاعری

آں روز دیدہ بودم ایں فتنہ ہا کہ برخاست
کز سرکشی ز معنی با ما نمی نشستی

حافظ

نعت و منقبت

آب آمد وہ کہے اور میں تیمم برخاست
مشت خاک اپنی ہو اور نور کا ہالا تیرا

احمد رضا خاں

صوفی ادب

رسالۂ حق نما

قطرہ بمیان آب وجوید دریا
چوں بایں مرتبہ رسیدی آفتاب حقیقت ووحدت طالع شد واثر وہم وپندرا تو مرتفع گشت وحجاب ظلمت برخاست، اکنون:

دارا شکوہ

صوفیانہ مضامین

مجلس انس

(3) مؤدب بیٹھیں نشست و برخاست کے وقت کوئی پہلو سو ادبی کا نہ پیدا ہو مثلاً پالتھی مار کر بیٹھنا، پاؤں پھیلانا، تکیہ لگانا، بالکل ساکت و صامت دو زانو بیٹھیں کوئی ایسی حرکت نہ کریں جس سے اہل محفل کو تکلیف اور ان کی یکسوئی میں فرق آئے۔
(4) برزخِ مرشد پیش نظر رکھیں تاکہ لغزش سے محفوظ رہیں۔

سید نورالحسن رحمانی

صوفیوں کی حکایتیں

حکایت 3 - در سیرت پادشاہان - گلستان سعدی

ور همای از جهان شود معدوم
پدر را از این حال آگهی دادند برادرانش را بخواند و گوشمالی به واجب بداد پس هر یکی را از اطراف بلاد حصه معین کرد تا فتنه بنشست و نزاع برخاست که ده درویش در گلیمی بخسبند و دو پادشاه در اقلیمی نگنجند.

سعدی شیرازی

مثنوی

دریافتن آں ولی رنج را و عرض کردن رنج او را پیش بادشاہ
بعد ازاں برخاست و عزم شاه کرد

رومی

صوفیانہ مضامین

تصوف اور انقلاب

(۶) قرون وسطیٰ کے ادب میں عورت سے شدید نفرت کا اظہار ملتا ہے لیکن صوفیہ

خلیق احمد نظامی

صوفیوں کی حکایتیں

حکایت 28 - در سیرت پادشاہان - گلستان سعدی

دیگری را دل از مجاهده ریش
فرق شاهی و بندگی برخاست

سعدی شیرازی